หน้ากากอนามัย หรือแมสปิดจมูก (Mask) คือหน้ากากสำหรับป้องกันฝุ่นละออง มลพิษและเชื้อโรคต่างๆเข้าสู่ร่างกายผ่านระบบทางเดินหายใจรวมถึงป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบตทีเรียสู่ผู้อื่นค่ะ แต่คุณทราบหรือไม่ว่าใส่หน้ากากอนามัยอย่างไรให้สามารถป้องกันเชื้อโรคต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด และบทความนี้จะพาคุณพ่อคุณแม่มาทำความเข้าใจถึงวิธีการใส่หน้ากากอนามัยให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นค่ะ
หน้ากากอนามัยแบบต่างๆที่นิยมใช้ทั่วไป ได้แก่
- ชั้นนอกมีสีเข้มเนื่องจากมีสารเคลือบกันน้ำ ชั้นกลางสำหรับกรองเชื้อโรคและอีกชั้นเป็นวัสดุนุ่มเนื่องจากต้องสัมผัสกับผิวค่ะ หน้ากากชนิดนี้ส่วนใหญ่ใช้ในทางการแพทย์และทั่วไปสามารถหาซื้อได้ง่ายราคาไม่แพงเนื่องจากเป็นชนิดที่ใช้แล้วทิ้งค่ะ หน้ากากชนิดนี้ใช้สำหรับป้องกันเชื้อโรคผ่านทางการไอหรือจามได้ค่ะ
- หน้ากาก N95 หน้ากากชนิดนี้สามารถป้องกันเชื้อโรคหรือฝุ่นละอองทีมีขนาดเล็กมากๆได้ ส่วนใหญ่มักใช้ในการทำงานกับสารเคมีหรือทางการแพทย์ที่ต้องป้องกันการติดเชื้อสูง อาทิ การป้องกันเชื้อวัณโรค เป็นต้น ราคาแพงกว่าหน้ากากชนิดอื่นๆรวมถึงควรเลือกใช้ให้เหมาะสมเนื่องจากขนาดและยี่ห้อที่แตกต่างกันอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพในการใช้งานค่ะ
- หน้ากากอนามัยชนิดผ้า เป็นหน้ากากชนิดที่สามรถนำกลับมาใช้ใหม่ได้สามารถป้องกันฝุ่นขนาดใหญ่และกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้ แต่ยังไม่มีการรับรองว่าสามารถป้องกันเชื้อไวรัสหรือเชื้อโรคต่างได้ เนื่องจากหน้ากากอนามัยแบบผ้าดูดซับความชื้นมากกว่าหน้ากากชนิดอื่น แต่ปัจจุบันหน้ากากอนามัยแบบผ้าสามารถใส่แผ่นกรองคาร์บอนได้ สำหรับป้องกันฝุ่นละอองขนาดเล็กอย่าง PM2.5 ได้ค่ะ
วิธีใส่หน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธี
การใส่หน้ากากอนามัยหรือที่เรียกอีกอย่างว่าแมสปิดจมูกอย่างถูกวิธีจะช่วยให้สามารถป้องกันเชื้อโรคต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นค่ะ และการใส่หน้ากากอนามัยควรปฏิบัติดังนี้
- ล้างมือให้สะอาดถูกต้องก่อนและหลังการใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้ง เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่ติดอยู่ที่มือค่ะ
- เลือกหน้ากากอนามัยให้เหมาะสมกับในหน้า หากเป็นเด็กควรเลือกใช้หน้ากากอยามัยสำหรับเด็กเพื่อให้พอดีกับหน้าค่ะ
- หน้ากากอนามัยประเภทใยสังเคราะห์สามชั้นหรือหน้ากาประเภททั่วไป ควรหันด้านสีเข้มไว้ด้านนอกเนื่องจากมีสารเคลือบสำหรับป้องการซึมผ่านของละอองน้ำ
- จับสายคล้องหูทั้ง 2 ข้างสวมคลุมจมูกและปาก ดัดลวดให้แนบกับสันจมูกแบในหน้า และดึงด่านล่างให้คลุมใต้คางเป็นอันเรียบร้อยค่ะ
- ไม่ควรสวมใส่หน้ากากร่วมกับผู้อื่นและระหว่างการใส่หน้ากากไม่ควรสัมผัสกับหน้ากากและสัมผัสกับดวงตาเพราะอาจทำให้ติดเชื้อโรคต่างได้ค่ะ
- การใช้แอลกอฮอล์พ่นบนหน้ากากไม่ทำให้สามรถป้องกันเชื้อโรคได้ดีขึ้น
เมื่อไหร่ที่ควรสวมหน้ากากอนามัย?
- ป่วยเป็นโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ เช่น ไข้หวัดใหญ่ วัณโรค เป็นต้น
- ผุ้ที่ต้องดูแลผู้ป่วย โดยเฉพาะโรคที่ติดเชื้อทางเดินหายใจ
- บุคลากรทางการแพทย์ เนื่องจากต้องให้การดูแลผู้ป่วย
- เข้าไปในสถานที่ชุมชนหรือสถานที่แออัดอากาศถ่ายเทไม่สะดวก
แม้ว่าหน้ากากอนามัยจะสามารถป้องกันเชื้อโรคได้ แต่สิ่งสำคัญในการป้องกันโรคต่างๆคือการปฏิบัติร่วมกับวิธีอื่นๆ ได้แก่ หลีกเลี่ยงแหล่งชุมชนโดยเฉพาะที่มีการแพร่ระบาดของโรค ล้างมือสม่ำเสมอโดยเฉพาะก่อนรับประทานอาหารและหลังเข้าห้องน้ำทุกครั้ง หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดหรือการใช้สิ่งของเครื่องให้ร่วมกับผู้ป่วย การรับประทานอาหารปรุงสุกและหลากหลาก นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอและดื่มน้ำสะอาดมากๆ ในเด็กควรได้รับวัคซีนป้องกันโรคตามเกณฑ์ที่กำหนดค่ะ
