Tag: ถามตอบ

  • Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 4

    Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 4

    Q : ลูลูกสาวอายุ 9 เดือน ได้รับวัคซีนหัดเยอรมันจากนั้น 1 วัน มีผื่นแดงขึ้นตามตัว ไปหาหมอก็ไม่รู้สาเหตุว่าแพ้อะไร แต่ให้ยาทานมา ผื่นก็หายแต่หลังจากนั้นก็เป็นอีก ไม่ทราบว่าเป็นเพราะอะไรคะ

    A : กรณีนี้จะว่าแพ้วัคซีนก็ไม่น่าใช่ เด็กที่ฉีดวัคซีนหัด เยอรมันอาจจะผื่นได้บ้างหลังฉีด 3-5 วัน แต่ผื่นไม่มากนัก ถ้ามีผื่นมากคันมาก อาจเป็นการแพ้จากการสัมผัสทางผิวกายก็ได้ค่ะ ซึ่งหาสาเหตุยาก อย่างลูกคุณแม่แม่สงสัยว่าจะแพ้สารบางอย่าง ซึ่งคงไม่มีใครบอกได้ดีเท่าคุณแม่ ถ้าสังเกตอาการของลูกทุกๆ วันน่าจะรู้ค่ะ เช่น เด็กบางคนให้ไข่ขาวแล้วผื่นขึ้น พองดไปสักสัปดาห์ ผื่นหาย ลองให้ใหม่ผื่นก็ขึ้นไปอีก อย่างนี้แสดงว่าแพ้ไข่ชาวค่ะ

    Q : เด็กที่ได้รับวัคซีน BCG ตั้งแต่แรกเกิดมีสิทธิ์ เป็นวัณโรคอีกไหมคะ ถ้ามีการติดเชื้อจะแสดงอาการอย่างไร

    A :

    การที่เด็กไทยทุกคนที่เกิดมาต้องได้รับวัคซีนป้องกันวัณโรค (บีซีจี) นับเป็นสิ่งที่ดี ทำให้จำนวนเด็กที่ป่วยเป็นโรคนี้ลดลงมาก วัคซีนบีซีจีช่วยป้องกันวัณโรคปอดได้ครึ่งหนึ่งประมาณร้อยละห้าสิบ แต่ที่ป้องกันได้แน่นอน คือ วัณโรคเยื่อหุ้มสมองซึ่งจะทิ้งความพิการเอาไว้คล้ายกับโรค Hib ซึ่งเกิดจากแบคทีเรียชนิดหนึ่ง มักเป็นในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า  2 ขวบ ทำให้เกิดโรค เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ติดเชื้อในกระแสเลือด ปอดอักเสบ ข้ออักเสบ และหูชั้นกลางอักเสบ

    หลังจากได้รับวัคซีนบีซีจี จะใช้เวลานาน 2 เดือนจึงจะมีภูมิคุ้มกันเกิดขึ้น ดังนั้น ถ้าหลังคลอดเด็กได้รับเชื้อก็ยังติดได้ค่ะ เพราะภูมิยังไม่เกิด เด็กที่เป็นวัณโรคจะมีร่างกายซูมผอม มีไข้ต่ำๆ ไม่สดใสร่าเริง เบื่ออาหาร

    ปัจจุบันเรามักจะเห็นพี่เลี้ยงเด็กเป็นชาวต่างชาติ จึงขอเตือนคุณพ่อคุณแม่ให้พาพี่เลี้ยงลูกไปตรวจสุขภาพ ด้วยว่าเป็นพาหะของโรคใดหรือไม่ เพราะลูกเราต้องคลุกคลีอยู่กับพี่เลี้ยงตลอดเวลา อาจทำให้ติดโรคได้โดยไม่ทันรู้ตัว

  • Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 3

    Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 3

    Q : ลูกชายอายุได้ 5 เดือนแล้ว เมื่อแรกเกิดเวลาหายใจจะมีเสียงดังอืดๆ คล้ายหายใจขัดๆ ยิ่งเวลากินนมแม่ยิ่งมีเสียงดังมาก ถามคุณหมอก็ว่าไม่เป็นไรโตขึ้นก็หายเอง แต่ตอนนี้ก็ยังไม่หาย ลูกมีอะไรผิดปกติไหมคะ และควรรักษาอย่างไร

    A : ฟังจากที่คุณแม่เล่ามา อาการเหมือนภาวะหลอดเสียงแฟนเข้าหากันเวลาหายใจ ทางการแพทย์เรียกว่า Stridor เป็นภาวะที่เกิดจากหลอดเสียงมีแคลเชียมไปสะสมอยู่น้อย เวลาหายใจจึงแฟนเข้าหากันเกิดเป็นเสียงผิดปกติ โรคนี้จะหายไปเองเมื่อโตขึ้น มีแคลเซียมไปสะสมที่หลอดเสียงมากขึ้น กระดูกอ่อนท่อนนี้จะแข็งแรงและเสียงดังก็หายไปแต่อาจกลับมาเป็นอีกได้ถ้าเป็นหวัดและไอมาก จกกว่าเด็กๆ จะได้แคลเซียมจากนมไปสะสมจนหลอดเสียงแข็งเต็มที่นั่นแหละค่ะ

    Q : เด็กอายุ 5 เดือนควรใช้ยาพาราเซตามอลกี่มิลลิกรัมดีคะ

    A : ยาพาราเซตามอลสำหรับเด็กมีทั้งชนิดหยดและชนิดน้ำเชื่อม ปกติคิด 10 มก. ต่อน้ำหนักตัว 12 กก. จะกินยา 1 ช้อนชา (120มก.) ทุก 4 -6 ชั่วโมง แล้วแต่ร้อนมาก ร้อนน้อย ทางที่ดี กินห่างไว้ดีกว่ากินถี่ๆ เพื่อร่างกายจะได้ขับยาไม่ให้สะสม เพราะกินมากเกินไปก็เป็นอันตรายได้ อ่านฉลากหน้าขวดซึ่งจะเขียนไว้ชัดเจนว่า อายุเท่าไรให้กินเท่าไร

    หมอขอแนะนำว่าต้องอ่านฉลาก 2 ครั้งก่อนให้ยาลูก เพื่อความถูกต้อง แม่นยำ ลูกปลอดภัยค่ะ

    Q : ลูกชายอายุยังไม่ครบเดือน ท้องอืดประจำค่ะ เวลาท้องอืด ท้องแข็งปั๋งและร้องมาก ท้องอืดเกิดจากอะไรคะ

    A : เรื่องท้องอืดกับเด็กอ่อนเป็นของคู่กัน อย่าไปวิตกอะไรเลยค่ะ สาเหตุที่เด็กท้องอืดเพราะกระเพราะอาหารยังเล็กมากเมื่อเด็กดูดนมขวดมักดูดเอาลมเข้าไปจนท้องป่อง เพราะจุกนมขวดไม่พอดีกับปากของเด็ก ถ้ายกขวดนมไม่ถูกวิธี ลมจะเข้าในท้องมาก ไม่เหมือนนมแม่ซึ่งเด็กมักจะไม่ดูดลมเข้าไปยิ่งเวลาเด็กร้องมาก ลมก็ยิ่งเข้าท้อง ทำให้ท้องอืดมากขึ้น

    วิธีแก้ท้องอืดที่ดีคือ การจับเธอ โดยการอุ้มลูกพาดไหล่ซ้ายหรือขวาตามถนัด คางเด็กจะเกยตรงไหล่เรา ท้องและลำตัวจะแนบกับทรวงอกของเรา ใช้มือลูบหลังเบาๆ จนได้ยินเสียงเธอหรือผายลม

    ควรทำหลังมื้อนมหรือระหว่างดูดนม โดยหยุดให้นมและทำอย่างนี้เป็นระยะๆ ท้องจะได้ไม่อืด

    Q : ลูกอายุ 7 เดือน มีไข้สูง พาไปหาหมอ หมอบอกว่าเป้นหัดเทียม ให้ระวังไข้สูงขึ้นจะชักได้ ซึ่งไข้จะสูงประมาณ 3 วัน พอไข้ลงจะมีผื่นขึ้นเหมือนหัด และก็เป็นจริงดังหมอว่า แต่วันที่สองมีอาการแย่กว่า นั้น เพราะท้องร่วง และเจ็บคอ พอไข้ลด ผื่นก็ขึ้นจากหน้าไล่ลงเท้า ประมาณ 3 วันก็ค่อยๆ จางไป โดยไม่ทิ้งร่องรอย ดิฉันสงสัยว่า คุณหมอทราบได้อย่างไรว่าลูกเป้นหัดเทียม และหัดแท้กับหัดเทียมต่างกันอย่างไรคะ

    A : หัดแท้ (Measles) จะมีอาการรุนแรง ไข้สูง ตาแดง ไอ มีน้ำมูกมาก ตาแฉะ เมื่ออาหาร โยเย ถ้าวันที่ 3-4 ไข้ยังไม่ลงจะมีผื่นขึ้นตามชายผมลามลงมาตามตัว กระจายทั่วไป เวลาผื่นหายจะมีลายดำๆ เหลืออยู่ เวลาเป็นหัดแท้เด็กจะเพลียมาก ผอมลง มีโรคแทรกเยอะ ควรพาลูกไปรับวัคซีนป้องกันโรคหัดตั้งแต่อายุ 9 เดือน

    หัดเทียม เด็กไม่เจ็บป่วยอะไรมาก ไข้ไม่สูง หัดเทียมเกิดจากไวรัสหลายชนิด แต่ไม่มีอันตรายต่อเด็ก อาจมีอาการท้องเดินได้

    ส่วนโรคโรซีโอล่า หรือหัดกุหลาบ มักเป็นในเด็กวัย 8 เดือน – 1ปี ไข้สูง 3-4 วันและลดลงรวดเร็ว พร้อมทั้งออกผื่นด้วย เด็กจะหายเลย ไม่โยเย

  • Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 2

    Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 2

    Q : ของใช้สำหรับทารก เช่น น้ำยาซักผ้าเด็ก น้ำยาล้างขวดนม ควรใช้กับลูกถึงอายุเท่าไรจึงเปลี่ยนมาใช้แบบของผู้ใหญ่

    A : ของใช้สำหรับทารกจะใช้นานเท่าไรนั้นคงบอกยากขึ้นอยู่กับว่าผิวของเด็กแพ้ง่ายหรือไม่ โดยทั่วไปแล้ว เมื่อเด็กอายุเกิน 1 ขวบ ก็อาจใช้ผงซักฟอกปกติได้แล้ว แต่ควรล้างหลาย ๆ น้ำ เพื่อให้ผ้านั้นปราศจากจากผงซักฟอกตกค้าง เพราะลูกมีผิวบอบบาง น้ำยาล้างจานก็ใช้หลักการเดียวกัน สิ่งที่สำคัญที่สุดคือล้างให้สะอาด ให้เกลี้ยงจากน้ำยาในน้ำสุดท้ายไม่ให้มีสารตกค้างเหลือไปถึงลูกค่ะ

    มหาหิงคุ์เป็นยาทาแท้ท้องอืดที่หลายคนสงสัยว่าควรใช้นานแค่ไหน ปกติเด็กอายุเกิน 3-4 เดือนก็หายท้องอืดแล้วยิ่ง 5-6 เดือน ยิ่งสบาย ไม่ท้องอืดท้องเฟ้อแล้ว ก็หยุดใช้ได้เลย  หลังกินนมแค่อุ้มให้ลูก ก็หลับสบาย ท้องไม่อืด

    Q : สะดือของลูกจะหลุดเมื่อไร และจะดูแลอย่างไร

    A : สายสะดือของลูกจะแห้งแล้วค่อยๆ หลุดไปเองภายใน 1-3 สัปดาห์ เมื่อหลุดแล้วจะเหลือเป็นรอยแดงกลมๆ แต่บางคนกว่าสายสะดือจะหลุดก็ใช้เวลานานถึง 1 เดือนก็มี ถ้าสะดือลูกหลุดแล้ว แต่ยังเป็นแผล ให้นุ่งผ้าอ้อมต่ำลงมาใต้สะดือโดยเฉพาะเด็กผู้ชาย ในท่านอนคว่ำ ฉี่จะมาแฉะอยู่บริเวณสะดือ คุณแม่ต้องเปลี่ยนผ้าอ้อมทุกครั้งที่เปียก เพื่อดูแลให้แห้งสะอาด

    บางครั้งเมื่อสายสะดือหลุดไป จะมีเนื้อเยื่อเป็นตุ่มแดงๆ ซึ่งยังไม่แห้ง มีน้ำเหลืองเยิ้มๆ คุณควรพาลูกไปพบแพทย์ แพทย์ต้องจี้ด้วยซิลเวอร์ในเตรต ทำให้เหี่ยวผ่อ

    หากสะดือลูกหลุดแล้ว แต่ยังมีสะเก็ดบางๆ ปิดอยู่ เวลากอดผ้าอ้อมมีเลือดติดหน่อย ไม่ต้องตกใจ แต่ถ้าเลือดไหลซึมตลอดเวลา และไม่หลุดไหล ควรไปพบแพทย์

    Q : ลูกชายอายุ 10 เดือนที่แล้ว แพ้ยุงค่ะ ควรใช้วิธีไหนไล่ยุง หรือถ้าใช้โลชั่นทากันยุงจะเป็นอันตรายไหมคะ

    A : โบราณว่ายุงร้ายกว่าเสือ เพราะยุงนำโรคต่างๆ มาสู่คนได้ เช่น โรคไข้เลือดออก โรคไข้สมองอักเสบ โรคมาเลเรีย ซึ่งวิธีกำจัดยุงด้วยการกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงน่าจะดีกว่าการใช้สารเคมีต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นชนิดใช้ควันใช้กลิ่น ใช้แสง ล่อหรือไล่ยุงก็ตาม หรือาจใช้วิธีติดตั้งมุ้งลวดในบ้าน ดูแลสภาพแวดล้อมในบ้านไม่ให้อับทึบอากาศถ่ายเทสะดวก อาจซื้อต้นตะไคร้หอมมาปลูก และคอยหักใบให้มีกลิ่นออกมาไล่ยุง เป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ดีมาก

    อย่างไรก็ตาม หากจะใช้ผลิตภัณฑ์โลชั่นกับลูกควรดูว่ามีเครื่องหมาย อย. หรือไม่ และควรอ่านข้อควรระวังเสมอ เพราะผิวเด็กยังบอบบาง ห้ามใช้บริเวณที่เป็นเยื่ออ่อนและระคายเคืองง่าย เช่น บริเวณใกล้ตา ริมฝีปาก หรือบริเวณที่เป็นแผล ระวังอย่าให้เข้าปาก หลีกเลี่ยงการทามากเกิดนความจำเป็น

    ลูกวัย 3 เดือนกินเก่งมาก แต่ไม่ยอมถ่ายเอง ต้องให้พ่อแม่ช่วยสอนให้จึงยอมถ่าย ดิฉันใช้กลีเซอรีนสวยให้ลูกประมาณ 3 วันต่อครั้ง และให้กินน้ำลูกพรุนทุกวัน ทำอย่างไรให้ลูกถ่ายเองโดยไม่สวนอุจจาระคะ

    เด็กท้องผูกมาก เหน็บด้วยกลีเซอรีนเป็นครั้งคราวได้ แต่ไม่ควรใช้ประจำ เพราะเด็กจะไม่ถ่ายอุจจาระเอง กลายเป็นเด็กถ่ายยาก ควรเพิ่มน้ำส้มคั้นให้ลูกกินทุกวัน แต่ต้องเตรียมให้สะอาด ล้มส้มหลายๆครั้ง แล้วคั้นใส่ขวดให้ลูกดูดหรือใช้ข้อนป้อน

    ลูกอายุ 3 เดือนเริ่มให้กล้วยครูดได้แล้วค่ะ เลือกกล้วยน้ำว้าที่สุกงอม ครูดเฉพาะผิวๆ รับรองถ่ายได้สบายมากค่ะ

  • Q&A ถาม-ตอบ เกี่ยวกับโควิด-19 (COVID-19) หรือไวรัสโคโรนา

    Q&A ถาม-ตอบ เกี่ยวกับโควิด-19 (COVID-19) หรือไวรัสโคโรนา

    นาทีนี้คงไม่มีใครไม่รู้จัก เชื้อไวรัสโคโรนา (coronavirus) หรืออีกชื่อหนึ่งว่าโควิด-19 (COVID-19) ที่กำลังระบาดอยู่ในขณะนี้พบผู้ติดเชื้อทั่วโลกทะลุ 93,123 รายและเสียชวิต 3,198 ราย (ข้อมูล ณ วันที่ 4 มีนาคม 2563) ซึ่งเชื้อไวรัสโคโรน่านี้สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนได้ง่ายผ่านการไอ จาม หรือสัมผัสกับสารคัดหลั่งของคนที่ป่วย และสถานการณ์ยังคงรุนแรงอย่างต่อเนื่องจึงทำให้เกิดคำถามและข้อสงสัยเกี่ยวกับเชื้อไวรัสโคโรนา และวันนี้เราจึงรวบรวบคำถามต่างๆเพื่อไขข้อสงสัยและเป็นแนวทางในการป้องกันดูแลตนเองและครอบครัวค่ะ แต่ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักในเบื้องต้นกันก่อนค่ะ

    ไวรัสโคโรนา สายพันธ์ใหม่แพร่ระบาดครั้งแรกในเมืองอู่ฮั่น ประเทศจีนช่วงเดือนธันวาคม ค.ศ. 2019 ที่ผ่านมาค่ะ คาดว่าเกิดจากการบริโภคค้างคาวที่มีเชื้อไวรัสดังกล่าว ทำให้เกิดภาวะรุนแรงต่อระบบทางเดินหายใจ ซึ่งระดับความรุนแรงการเจ็บป่วยตั้งแต่อาการหวัดธรรมดาจนถึงปอดอักเสบติดเชื้อและเสียชีวิตค่ะ 

    ถาม : ไวรัสโคโรนา (coronavirus) ติดต่อกันทางไหนบ้าง

    ตอบ : ไวรัสดังกล่าวสามารถติดต่อจากคนสู่คนผ่านการสูดดมละอองของน้ำลายหรือน้ำมูกจากการไอจาม รวมถึงการสัมผัสหรือรับประทานอาหารที่มีการปนเปื้อนของเชื้อไวรัส การขยี้ตา แคะจมูก ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงการนำมือมาสัมผัสกับดวงตา จมูก ปากและควรล้างมือบ่อยๆค่ะ

    *******************************

    ถาม : อาการแบบไหนบ่งบอกว่าติดเชื้อไวรัสโควิด-19

    ตอบ : เชื้อไวรัสชนิดนี้จะมีระยะฟักตัวประมาณ 14 วัน หรืออาจมีระยะฟักตัวนานถึง 27 วัน และอาจจะไม่แสดงอาการป่วยแต่ในเบื้องต้นอาการจะคล้ายๆไข้หวัดทั่วไป คือ มีไข้ ไอ จาก มีน้ำมูก เจ็บคอ แต่หากพบว่ามีอาการหายใจลำบาก เจ็บหน้าอก หอบเหนื่อย ฯลฯ หรือเป็นผู้ที่เดินทางมาจากพื่นที่เสี่ยง ควรพบแพทย์โดยเร็วเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนรุนแรงค่ะ

    *******************************

    ถาม : สั่งพัสดุมาจากจีนหรือพื้นที่ที่มีการระบาดของเชื้อไวรัสปลอดภัยหรือไม่ 

    ตอบ : เนื่องจากหลายๆที่ระบุว่าไวรัสโควิด-19 มีชิวิตอยู่บนส่งของได้นานหลายวันแต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศค่ะ ดังนั้นการรับพัสดุต่างๆที่มีจากพื้นที่ดังกล่าวควรทำความสะอาดสิ่งของนั้น และล้างมือด้วยสบู่หรือใช้แอลกอฮอลล์ฆ่าเชื้อหลังจากการสัมผัสค่ะ

    *******************************

    ถาม : สามารถติดเชื้อไวรัสผ่านลูกบิดจับประตูหรือราวบันไดได้หรือไม่

    ตอบ : เนื่องจากก่อนหน้านี้มีคลิปของหญิงสาวถมน้ำลายที่ลูกบิดประตูจึงทำให้หลายๆคนสงสัยว่าสามารถติดเชื้อได้หรือไม่ ซึ่งสามารถติดเชื้อไวรัสดังกล่าวได้ค่ะเพราะไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสสามรถอยู่บนพื้นผิวต่างๆ

    *******************************

    ถาม : ไวรัสโคโรนารักษาหายได้หรือไม่

    ตอบ : การรักษาผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสชนิดนี้สารถรักษาในหายได้ค่ะ พบผู้ป่วยติดเชื้อที่รักษาหายและกลับบ้านได้กว่า 5 หมื่นรายค่ะ ซึ่งการรักษาเป็นการรักษาแบบประคับประคองตามอาการเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนรุนแรงค่ะ เนื่องจากยังไม่มียาสำหรับรักษาผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19โดยเฉพาะค่ะ

    *******************************

    ถาม : การฆ่าเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธ์ใหม่

    ตอบ : สารทำความสะอาดที่สามารถทำลายเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อที่มีส่วนประกอบของเอทิลแอลกอฮอล์ ไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ โซเดียมไฮโปคลอไรต์( Sodium hypochlorite) คลอโรไซลีนอล อัลคิลไดเมทิลเบนซิล แอมโมเนียมคลอไรด์ หรือเบนซัลโคเนียมคลอไรด์ เป็นต้น รวมถึงอุณหภูมิ 56 องศาเซลเซียส 20 นาที หรือ 60 องศาเซลเซียส 5 นาทีสามารถฆ่าเชื้อไวรัสได้ค่ะ

    *******************************

    ถาม : หน้ากากอนามัยสามารถป้องกันไวรัสได้หรือไม่

    ตอบ : แม้ว่าหน้ากากอนามัยจะป้องกันการดูดดมละอองฝอยน้ำลายหรือน้ำมูก แต่ก็มีข้อจำกัดของหน้ากากอนามัยในแต่ละประเภทค่ะ ซึ่งผู้เชี่ยวชาญแนะนำวิธีการป้องกันที่ดีที่สุดคือการรักษาสุขอนามัยที่ดี การล้างมือบ่อยๆโดยเฉพาะก่อน-หลังการรับประทานอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ รวมถึงควรหลีกเลี่ยงพื้นที่แออัดและพื้นที่เสี่ยงค่ะ

    ถาม : การล้างมือด้วยสบู่หรือเจลล้างมือสามารถฆ่าเชื้อไวรัสได้หรือไม่

    ตอบ : การล้างมือให้สะอาดนั้นคือการล้างมือที่ถูกตามขั้นตอนการล้างมืออย่างน้อย 20 วินาทีค่ะ ซึ่งสามารถใช้ได้ทั้งสบู่และเจลล้างมือที่มีปริมาณแอลกอฮอล์ตั้งแต่ 60 – 70% ขึ้นไปค่ะ

    นอกจากนี้สำหรับท่านที่เดินทางมาจากพื้นที่เสี่ยงความเข้ารับการตรวจหาเชื้อไวรัสและเฝ้าระวังอาการเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อให้กับผู้อื่นค่ะ