Tag: การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด

  • Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 4

    Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 4

    Q : ลูลูกสาวอายุ 9 เดือน ได้รับวัคซีนหัดเยอรมันจากนั้น 1 วัน มีผื่นแดงขึ้นตามตัว ไปหาหมอก็ไม่รู้สาเหตุว่าแพ้อะไร แต่ให้ยาทานมา ผื่นก็หายแต่หลังจากนั้นก็เป็นอีก ไม่ทราบว่าเป็นเพราะอะไรคะ

    A : กรณีนี้จะว่าแพ้วัคซีนก็ไม่น่าใช่ เด็กที่ฉีดวัคซีนหัด เยอรมันอาจจะผื่นได้บ้างหลังฉีด 3-5 วัน แต่ผื่นไม่มากนัก ถ้ามีผื่นมากคันมาก อาจเป็นการแพ้จากการสัมผัสทางผิวกายก็ได้ค่ะ ซึ่งหาสาเหตุยาก อย่างลูกคุณแม่แม่สงสัยว่าจะแพ้สารบางอย่าง ซึ่งคงไม่มีใครบอกได้ดีเท่าคุณแม่ ถ้าสังเกตอาการของลูกทุกๆ วันน่าจะรู้ค่ะ เช่น เด็กบางคนให้ไข่ขาวแล้วผื่นขึ้น พองดไปสักสัปดาห์ ผื่นหาย ลองให้ใหม่ผื่นก็ขึ้นไปอีก อย่างนี้แสดงว่าแพ้ไข่ชาวค่ะ

    Q : เด็กที่ได้รับวัคซีน BCG ตั้งแต่แรกเกิดมีสิทธิ์ เป็นวัณโรคอีกไหมคะ ถ้ามีการติดเชื้อจะแสดงอาการอย่างไร

    A :

    การที่เด็กไทยทุกคนที่เกิดมาต้องได้รับวัคซีนป้องกันวัณโรค (บีซีจี) นับเป็นสิ่งที่ดี ทำให้จำนวนเด็กที่ป่วยเป็นโรคนี้ลดลงมาก วัคซีนบีซีจีช่วยป้องกันวัณโรคปอดได้ครึ่งหนึ่งประมาณร้อยละห้าสิบ แต่ที่ป้องกันได้แน่นอน คือ วัณโรคเยื่อหุ้มสมองซึ่งจะทิ้งความพิการเอาไว้คล้ายกับโรค Hib ซึ่งเกิดจากแบคทีเรียชนิดหนึ่ง มักเป็นในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า  2 ขวบ ทำให้เกิดโรค เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ติดเชื้อในกระแสเลือด ปอดอักเสบ ข้ออักเสบ และหูชั้นกลางอักเสบ

    หลังจากได้รับวัคซีนบีซีจี จะใช้เวลานาน 2 เดือนจึงจะมีภูมิคุ้มกันเกิดขึ้น ดังนั้น ถ้าหลังคลอดเด็กได้รับเชื้อก็ยังติดได้ค่ะ เพราะภูมิยังไม่เกิด เด็กที่เป็นวัณโรคจะมีร่างกายซูมผอม มีไข้ต่ำๆ ไม่สดใสร่าเริง เบื่ออาหาร

    ปัจจุบันเรามักจะเห็นพี่เลี้ยงเด็กเป็นชาวต่างชาติ จึงขอเตือนคุณพ่อคุณแม่ให้พาพี่เลี้ยงลูกไปตรวจสุขภาพ ด้วยว่าเป็นพาหะของโรคใดหรือไม่ เพราะลูกเราต้องคลุกคลีอยู่กับพี่เลี้ยงตลอดเวลา อาจทำให้ติดโรคได้โดยไม่ทันรู้ตัว

  • Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 3

    Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 3

    Q : ลูกชายอายุได้ 5 เดือนแล้ว เมื่อแรกเกิดเวลาหายใจจะมีเสียงดังอืดๆ คล้ายหายใจขัดๆ ยิ่งเวลากินนมแม่ยิ่งมีเสียงดังมาก ถามคุณหมอก็ว่าไม่เป็นไรโตขึ้นก็หายเอง แต่ตอนนี้ก็ยังไม่หาย ลูกมีอะไรผิดปกติไหมคะ และควรรักษาอย่างไร

    A : ฟังจากที่คุณแม่เล่ามา อาการเหมือนภาวะหลอดเสียงแฟนเข้าหากันเวลาหายใจ ทางการแพทย์เรียกว่า Stridor เป็นภาวะที่เกิดจากหลอดเสียงมีแคลเชียมไปสะสมอยู่น้อย เวลาหายใจจึงแฟนเข้าหากันเกิดเป็นเสียงผิดปกติ โรคนี้จะหายไปเองเมื่อโตขึ้น มีแคลเซียมไปสะสมที่หลอดเสียงมากขึ้น กระดูกอ่อนท่อนนี้จะแข็งแรงและเสียงดังก็หายไปแต่อาจกลับมาเป็นอีกได้ถ้าเป็นหวัดและไอมาก จกกว่าเด็กๆ จะได้แคลเซียมจากนมไปสะสมจนหลอดเสียงแข็งเต็มที่นั่นแหละค่ะ

    Q : เด็กอายุ 5 เดือนควรใช้ยาพาราเซตามอลกี่มิลลิกรัมดีคะ

    A : ยาพาราเซตามอลสำหรับเด็กมีทั้งชนิดหยดและชนิดน้ำเชื่อม ปกติคิด 10 มก. ต่อน้ำหนักตัว 12 กก. จะกินยา 1 ช้อนชา (120มก.) ทุก 4 -6 ชั่วโมง แล้วแต่ร้อนมาก ร้อนน้อย ทางที่ดี กินห่างไว้ดีกว่ากินถี่ๆ เพื่อร่างกายจะได้ขับยาไม่ให้สะสม เพราะกินมากเกินไปก็เป็นอันตรายได้ อ่านฉลากหน้าขวดซึ่งจะเขียนไว้ชัดเจนว่า อายุเท่าไรให้กินเท่าไร

    หมอขอแนะนำว่าต้องอ่านฉลาก 2 ครั้งก่อนให้ยาลูก เพื่อความถูกต้อง แม่นยำ ลูกปลอดภัยค่ะ

    Q : ลูกชายอายุยังไม่ครบเดือน ท้องอืดประจำค่ะ เวลาท้องอืด ท้องแข็งปั๋งและร้องมาก ท้องอืดเกิดจากอะไรคะ

    A : เรื่องท้องอืดกับเด็กอ่อนเป็นของคู่กัน อย่าไปวิตกอะไรเลยค่ะ สาเหตุที่เด็กท้องอืดเพราะกระเพราะอาหารยังเล็กมากเมื่อเด็กดูดนมขวดมักดูดเอาลมเข้าไปจนท้องป่อง เพราะจุกนมขวดไม่พอดีกับปากของเด็ก ถ้ายกขวดนมไม่ถูกวิธี ลมจะเข้าในท้องมาก ไม่เหมือนนมแม่ซึ่งเด็กมักจะไม่ดูดลมเข้าไปยิ่งเวลาเด็กร้องมาก ลมก็ยิ่งเข้าท้อง ทำให้ท้องอืดมากขึ้น

    วิธีแก้ท้องอืดที่ดีคือ การจับเธอ โดยการอุ้มลูกพาดไหล่ซ้ายหรือขวาตามถนัด คางเด็กจะเกยตรงไหล่เรา ท้องและลำตัวจะแนบกับทรวงอกของเรา ใช้มือลูบหลังเบาๆ จนได้ยินเสียงเธอหรือผายลม

    ควรทำหลังมื้อนมหรือระหว่างดูดนม โดยหยุดให้นมและทำอย่างนี้เป็นระยะๆ ท้องจะได้ไม่อืด

    Q : ลูกอายุ 7 เดือน มีไข้สูง พาไปหาหมอ หมอบอกว่าเป้นหัดเทียม ให้ระวังไข้สูงขึ้นจะชักได้ ซึ่งไข้จะสูงประมาณ 3 วัน พอไข้ลงจะมีผื่นขึ้นเหมือนหัด และก็เป็นจริงดังหมอว่า แต่วันที่สองมีอาการแย่กว่า นั้น เพราะท้องร่วง และเจ็บคอ พอไข้ลด ผื่นก็ขึ้นจากหน้าไล่ลงเท้า ประมาณ 3 วันก็ค่อยๆ จางไป โดยไม่ทิ้งร่องรอย ดิฉันสงสัยว่า คุณหมอทราบได้อย่างไรว่าลูกเป้นหัดเทียม และหัดแท้กับหัดเทียมต่างกันอย่างไรคะ

    A : หัดแท้ (Measles) จะมีอาการรุนแรง ไข้สูง ตาแดง ไอ มีน้ำมูกมาก ตาแฉะ เมื่ออาหาร โยเย ถ้าวันที่ 3-4 ไข้ยังไม่ลงจะมีผื่นขึ้นตามชายผมลามลงมาตามตัว กระจายทั่วไป เวลาผื่นหายจะมีลายดำๆ เหลืออยู่ เวลาเป็นหัดแท้เด็กจะเพลียมาก ผอมลง มีโรคแทรกเยอะ ควรพาลูกไปรับวัคซีนป้องกันโรคหัดตั้งแต่อายุ 9 เดือน

    หัดเทียม เด็กไม่เจ็บป่วยอะไรมาก ไข้ไม่สูง หัดเทียมเกิดจากไวรัสหลายชนิด แต่ไม่มีอันตรายต่อเด็ก อาจมีอาการท้องเดินได้

    ส่วนโรคโรซีโอล่า หรือหัดกุหลาบ มักเป็นในเด็กวัย 8 เดือน – 1ปี ไข้สูง 3-4 วันและลดลงรวดเร็ว พร้อมทั้งออกผื่นด้วย เด็กจะหายเลย ไม่โยเย

  • Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 2

    Q&A การเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ครั้งที่ 2

    Q : ของใช้สำหรับทารก เช่น น้ำยาซักผ้าเด็ก น้ำยาล้างขวดนม ควรใช้กับลูกถึงอายุเท่าไรจึงเปลี่ยนมาใช้แบบของผู้ใหญ่

    A : ของใช้สำหรับทารกจะใช้นานเท่าไรนั้นคงบอกยากขึ้นอยู่กับว่าผิวของเด็กแพ้ง่ายหรือไม่ โดยทั่วไปแล้ว เมื่อเด็กอายุเกิน 1 ขวบ ก็อาจใช้ผงซักฟอกปกติได้แล้ว แต่ควรล้างหลาย ๆ น้ำ เพื่อให้ผ้านั้นปราศจากจากผงซักฟอกตกค้าง เพราะลูกมีผิวบอบบาง น้ำยาล้างจานก็ใช้หลักการเดียวกัน สิ่งที่สำคัญที่สุดคือล้างให้สะอาด ให้เกลี้ยงจากน้ำยาในน้ำสุดท้ายไม่ให้มีสารตกค้างเหลือไปถึงลูกค่ะ

    มหาหิงคุ์เป็นยาทาแท้ท้องอืดที่หลายคนสงสัยว่าควรใช้นานแค่ไหน ปกติเด็กอายุเกิน 3-4 เดือนก็หายท้องอืดแล้วยิ่ง 5-6 เดือน ยิ่งสบาย ไม่ท้องอืดท้องเฟ้อแล้ว ก็หยุดใช้ได้เลย  หลังกินนมแค่อุ้มให้ลูก ก็หลับสบาย ท้องไม่อืด

    Q : สะดือของลูกจะหลุดเมื่อไร และจะดูแลอย่างไร

    A : สายสะดือของลูกจะแห้งแล้วค่อยๆ หลุดไปเองภายใน 1-3 สัปดาห์ เมื่อหลุดแล้วจะเหลือเป็นรอยแดงกลมๆ แต่บางคนกว่าสายสะดือจะหลุดก็ใช้เวลานานถึง 1 เดือนก็มี ถ้าสะดือลูกหลุดแล้ว แต่ยังเป็นแผล ให้นุ่งผ้าอ้อมต่ำลงมาใต้สะดือโดยเฉพาะเด็กผู้ชาย ในท่านอนคว่ำ ฉี่จะมาแฉะอยู่บริเวณสะดือ คุณแม่ต้องเปลี่ยนผ้าอ้อมทุกครั้งที่เปียก เพื่อดูแลให้แห้งสะอาด

    บางครั้งเมื่อสายสะดือหลุดไป จะมีเนื้อเยื่อเป็นตุ่มแดงๆ ซึ่งยังไม่แห้ง มีน้ำเหลืองเยิ้มๆ คุณควรพาลูกไปพบแพทย์ แพทย์ต้องจี้ด้วยซิลเวอร์ในเตรต ทำให้เหี่ยวผ่อ

    หากสะดือลูกหลุดแล้ว แต่ยังมีสะเก็ดบางๆ ปิดอยู่ เวลากอดผ้าอ้อมมีเลือดติดหน่อย ไม่ต้องตกใจ แต่ถ้าเลือดไหลซึมตลอดเวลา และไม่หลุดไหล ควรไปพบแพทย์

    Q : ลูกชายอายุ 10 เดือนที่แล้ว แพ้ยุงค่ะ ควรใช้วิธีไหนไล่ยุง หรือถ้าใช้โลชั่นทากันยุงจะเป็นอันตรายไหมคะ

    A : โบราณว่ายุงร้ายกว่าเสือ เพราะยุงนำโรคต่างๆ มาสู่คนได้ เช่น โรคไข้เลือดออก โรคไข้สมองอักเสบ โรคมาเลเรีย ซึ่งวิธีกำจัดยุงด้วยการกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงน่าจะดีกว่าการใช้สารเคมีต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นชนิดใช้ควันใช้กลิ่น ใช้แสง ล่อหรือไล่ยุงก็ตาม หรือาจใช้วิธีติดตั้งมุ้งลวดในบ้าน ดูแลสภาพแวดล้อมในบ้านไม่ให้อับทึบอากาศถ่ายเทสะดวก อาจซื้อต้นตะไคร้หอมมาปลูก และคอยหักใบให้มีกลิ่นออกมาไล่ยุง เป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ดีมาก

    อย่างไรก็ตาม หากจะใช้ผลิตภัณฑ์โลชั่นกับลูกควรดูว่ามีเครื่องหมาย อย. หรือไม่ และควรอ่านข้อควรระวังเสมอ เพราะผิวเด็กยังบอบบาง ห้ามใช้บริเวณที่เป็นเยื่ออ่อนและระคายเคืองง่าย เช่น บริเวณใกล้ตา ริมฝีปาก หรือบริเวณที่เป็นแผล ระวังอย่าให้เข้าปาก หลีกเลี่ยงการทามากเกิดนความจำเป็น

    ลูกวัย 3 เดือนกินเก่งมาก แต่ไม่ยอมถ่ายเอง ต้องให้พ่อแม่ช่วยสอนให้จึงยอมถ่าย ดิฉันใช้กลีเซอรีนสวยให้ลูกประมาณ 3 วันต่อครั้ง และให้กินน้ำลูกพรุนทุกวัน ทำอย่างไรให้ลูกถ่ายเองโดยไม่สวนอุจจาระคะ

    เด็กท้องผูกมาก เหน็บด้วยกลีเซอรีนเป็นครั้งคราวได้ แต่ไม่ควรใช้ประจำ เพราะเด็กจะไม่ถ่ายอุจจาระเอง กลายเป็นเด็กถ่ายยาก ควรเพิ่มน้ำส้มคั้นให้ลูกกินทุกวัน แต่ต้องเตรียมให้สะอาด ล้มส้มหลายๆครั้ง แล้วคั้นใส่ขวดให้ลูกดูดหรือใช้ข้อนป้อน

    ลูกอายุ 3 เดือนเริ่มให้กล้วยครูดได้แล้วค่ะ เลือกกล้วยน้ำว้าที่สุกงอม ครูดเฉพาะผิวๆ รับรองถ่ายได้สบายมากค่ะ

  • การดูแลเด็กแรกเกิด สำหรับพ่อแม่มือใหม่ : การเตรียมตัวเป็นพ่อแม่

    การดูแลเด็กแรกเกิด สำหรับพ่อแม่มือใหม่ : การเตรียมตัวเป็นพ่อแม่

    อย่างแรก ต้องขอแสดงความยินดีและขอตอนรับสมาชิกใหม่ของคุณพ่อคุณแม่ด้วยค่ะ  9 เดือนที่คอย วันนี้ก็มาถึง เมื่อลูกน้อยเกิดมาแล้วอยู่ในอ้อมแขนของเราแล้ว มันเป็นอะไรที่อธิบายไม่ถูก ซาบซึ้ง ดีใจ ปลื้มใจ น้ำตาของคุณแม่หลายๆท่านต้องไหลด้วยความดีใจเป็นแน่ ขอแสดงความดีใจและขอเป็นกำลังใจในการเป็นคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ และเพื่อเป็นการช่วยคุณพ่อคุณแม่ในการเลี้ยงให้ลูกให้เติบโตอย่างสมบูรณ์และสุขภาพแข็งแรงทั้งทางร่างกายและจิตใจ สิ่งแรกที่คุณพ่อคุณควรทำคือการสัมผัสลูกด้วยความรัก

    คุณพ่อคุณแม่รู้หรือไม่ว่า เด็กสามารถรับรู้ได้ถึงการสัมผัสทางกายได้ การสัมผัสโดยการกอด การจูบ และการอุ้มจากพ่อแม่ นอกจากจะเป็นการสร้างความอบอุ่นให้กับเด็กแล้ว การสัมผัสดังกล่าวจะช่วยในการเพิ่มการพัฒนาการของสมองให้เซลล์ในสมองได้เพิ่มจำนวนให้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เสริมสร้างความฉลาดให้กับลูกอีกด้วย

    ในปัจจุบันที่โลกได้วิวัฒนาการทางเทคโนโลยีที่ก้าวไกล สิ่งจำเป็นสำหรับคนรุ่นใหม่นอกจากบุคลากรที่มีความเก่ง ฉลาดแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่มีความจำเป็นและความสำคัญก็คือการปลูกจิตสำนึกที่ดี เพื่อให้สังคมของเราก้าวหน้าที่ทันสมัย โดยที่มีความสุขสงบควบคู่ไปด้วย ดังนั้น คนเป็นพ่อเป็นแม่ ต้องปลุกจิตสำนึกที่ดีให้กับลูกของคุณ ให้ความสำคัญเกี่ยวกับจริยธรรมที่ดี สอนไปพร้อมกับความรู้ในด้านอื่นๆ เพื่อให้ลูกเติบโตมาเป็นคนที่มีคุณภาพทั้งทางกายและทางใจ นี่คือภาระหน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่ ที่ต้องพึงกระทำค่ะ

    หลักการการเลี้ยงดูลูก มีด้วยกัน 4 ข้อ ดังนี้

    • สอนให้เป็นคนดี

    สอนให้เป็นคนดี

    เด็กแรกเกิดยังไม่สามารถรับรู้ว่าอะไรถูกต้อง อะไรไม่ถูกต้อง ยังใช้สัญชาตญาณความเป็นเด็กแรกเกิดในการเรียกร้องสิ่งต่างจากทางร่างกาย แต่ก็พร้อมที่จะรอรับการอบรมสั่งสอนจากคนเป็นพ่อ และคนเป็นแม่ ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ และญาติพี่น้องที่ใกล้ชิดต้องเป็นแบบอย่างที่ดี เพื่อเด็กจะรับรู้และจะเลียนแบบพฤติกรรมที่เหมาะสม และถูกต้องจากการกระทำของพ่อแม่ผ่านสายตามองเห็น และพยายามหลีกเลี่ยงการกระทำที่ไม่ดีต่อหน้าเด็ก

    • การปลูกฝังความคิดที่ดี ที่ถูกต้อง ตั้งแต่เด็ก

    การปลูกฝังความคิดที่ดี ที่ถูกต้อง ตั้งแต่เด็ก

    คุณพ่อคุณแม่ ควนสอนให้ลูกในสิ่งดีต่าง เช่น การสอนไม่ให้เป็นคนเห็นแก่ตัว สอนให้รู้จักแบ่งปัน มีความเมตตา สอนให้รู้จักการรับผิดชอบ เคารพให้สิทธิ ไม่เอารัดเอาเปรียบผู้อื่น พยายามสอนตั้งแต่ลูกของเราที่ยังเล็ก สอนเรื่อยๆ ปลูกฝังให้จำได้จนเติบโต

    • สอนทักษะการใช้ชีวิต

    สอนทักษะการใช้ชีวิต

    ในช่วงวัยตั้งแต่แรกเกิด – อายุ 4 ปี พัฒนาการการเรียนรู้ของเด็กจะมีความรวดเร็ว ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่สามารถกระตุ้นเซลล์สมองของลูกให้มีการพัฒนาการไปถึงขีดสุด พร้อมกับปลูกฝังทักษะต่างๆให้ลูกของคุณทั้งในเรื่องลักษณะนิสัย ค่านิยมต่างๆ และพฤติกรรมที่ดี ถูกต้อง เหมาะสมให้ติดตัวเด็ก เพื่อสัมฤทธิ์ผลในการเรียนรู้ และความสำเร็จในชีวิต

    • การสอนวินัยให้กับเด็ก

    การฝึกเด็กให้มีวินัย สามารถทำได้ตั้งแต่อยู่ที่บ้าน กับสิ่งต่างๆ ภายในบ้านได้ ให้มีวินัยติดตัวไปจนโต ให้สามารถอยู่ร่วมกับคนอื่นได้ อย่างสงบสุข

    การฝึกวินัยควรสอนตั้งแต่เด็กยังเล็ก ดังภาษิตที่ว่า “ไม้อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ดัดยาก” เพราะไปหัดตอนโต ก็จะหัดยาก ดังนั้นควรสอนที่เค้ายังเล็กๆ ให้ทำเป็นกิจวัตร ปลูกฝัง จดจำไปจนโต แต่อย่าสอนแบบบังคับฝืนใจ ค่อยๆ สอน ค่อยๆเป็นค่อยไป ไม่ให้เกิดความเครียดกับเด็ก อีกเรื่องที่ขาดไม่ได้ การสอนเรื่องมารยาทต่างๆ ให้มีความนอบน้อมต่อผู้ใหญ่ ให้พูดจามีสัมมาคารวะ เพื่อจะได้ลูกเราน่าเอ็นดู เป็นที่รักใคร่ ของคนรู้จักหรือทั่วไป

    การสอนเด็กทั้ง 4 ข้อนี้ ดิฉันขอการันตรีได้เลยว่าลูกของคุณจะเติบโตมาเป็นคนที่มีคุณภาพทั้งทางกายและทางใจ และจะเป็นที่ชื่นชอบ รักใคร่ ใครเห็นใครก็ชม ค่ะ