ปัญหาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ที่พบบ่อย

การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ แม้ว่าจะเป็นสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับแม่และลูกน้อย แต่คุณทราบกันหรือไม่ว่าคุณแม่ที่เลี้ยงลูกด้วยนมไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างที่คิด ซึ่งหลายคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องง่าย สบาย ประหยัดค่าใช้จ่าย วันนี้เรารวบรวมปัญหาการเลี้ยงดูด้วยนมแม่ที่พบบ่อยและวิธีการแก้ปัญหาดังกล่าวมาฝากคุณแม่ทุกท่านค่ะ

ปัญหาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ที่พบบ่อย

1.ปัญหาน้ำนมน้อย เป็นปัญหาของคุณแม่ทุกคนไม่ว่าคุณแม่จะเคยมีลูกแล้วก็ตามค่ะ ก่อนอื่นคุณแม่ต้องทำความเข้าใจก่อนนะคะ ว่าในช่วง 1-2 วันแรกหลังคลอด น้ำนมของคุณแม่ยังไหลไม่เต็มที่ทำให้ดูเหมือนว่ามีน้ำนมน้อย ซึ่งปัญหานี้สามารถแก้ไขได้ดังนี้ค่ะ

• กระตุ้นน้ำนมด้วยการให้ลูกดูดบ่อยๆ เมื่อลูกดูดนมจากเต้านมบ่อยๆร่างกายของคุณแม่จะไปกระตุ้นฮอร์โมนในการผลิตน้ำนมค่ะ
• บีบน้ำนมระหว่างมื้อ วิธีนี้เป็นกระตุ้นฮอร์โมนในการผลิตน้ำนม เพื่อระบายน้ำนมออกมาบ้างและป้องกันนมคัดดึงค่ะ
• การนวดเต้านม ด้วยการใช้มือนวดที่หน้าอกวนรอบๆเต้าประมาณ 5-7 นาที จากนั้นนวดที่หัวนมและดึงหัวนมเบาๆอย่างน้อย 4-5 ครั้ง เพื่อกระตุ้นการไหลของน้ำนมและยังทำให้รู้สึกผ่อนคลายค่ะ
• ดื่มน้ำสะอาดมากๆ โดยเฉพาะน้ำอุ่นจะช่วยให้นมนมไหลได้ดีมากขึ้นค่ะ
• รับประทานอาหารกระตุ้นน้ำนม พืชผักสมุนไพรไทยที่มีสรรพคุณช่วยกระตุ้นกระบวนการผลิตน้ำนม ได้แก่ หัวปลี ขิง กะเพรา ใบแมงลัก ฟักทอง เป็นต้น

2.น้ำนมไหลหรืออกรั่ว ปัญหานี้มักเกิดภายหลังจากให้นมลูกหรือคุณแม่ที่ปริมาณน้ำนมมาก ซึ่งการรั่วไหลอาจเกิดขึ้นเนื่องจากร่างกายกำลังปรับตัวในช่วงการผลิตน้ำนมค่ะ และมักไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวลค่ะเนื่องจากปัญหานี้สามารถหายไปเองได้เมื่อร่างกายปรับตัวได้แล้วค่ะ อาการน้ำนมไหลคุณแม่อาจไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้แต่สามารถใช้แผ่นดูซับน้ำนมเพื่อป้องกันการไหลเปื้อนเสื้อได้ค่ะ

3.เต้านมคัด เรื่องปกติสำหรับคุณแม่ให้นมลูกทุกคนค่ะ เมื่อปริมาณน้ำนมเพิ่มขึ้นแต่ไม่สามารถระบายน้ำนมออกหรือระบายออกไม่ทัน จึงทำให้เกิดอาการเต้านมคัด บวม แข็ง เจ็บและในบางครั้งเต้านมร้อนค่ะ ซึ่งส่งผมให้ลูกดูดนมได้ยาก น้ำนมพุ่งค่ะ เต้านมคัดตึงสามารถแก้ปัญหาได้ดังนี้

• ปั้มน้ๆนมหรือบีบน้ำนมออกระหว่างมื้อ โดยเฉพาะคุณแม่ที่มีปริมาณน้ำนมมากค่ะ
• ให้ลูกดูดนมบ่อยขึ้น อย่างน้อยทุก 2 ชั่วโมงค่ะ 
• นวดประคบเต้านมด้วยน้ำเย็นสลับน้ำอุ่น

4.หัวนมแตก อาการเจ็บหัวนมในช่วง 2-3 วันแรกหลังคลอด และเป็นแค่ตอนลูกเข้าเต้าตอนแรกแต่ไม่ได้เจ็บตลอดการดูดนม มักเกิดจากปัจจัยต่างๆดังนี้

• ท่าดูดนมผิด ควรจัดการให้นมที่ถูกต้องค่ะ
• พังผืดใต้ลิ้นทำให้เกิดการเสียดสีกับหัวนมเวลาที่ลูกดูดนม หากสงสัยว่าดูมีอาการดังกล่าวควรปรึกษาแพลิบเพื่อทำการขลิบเสันบางๆนั้นออกค่ะ
• ปั้มนมแรงเกินไป อุปกรณ์ปั๊มนมที่ใหญ่ไปหรือเล็กไป รวมถึงแรงดูดรุนแรงอาจทำให้หัวนมแตกได้ค่ะ
• การติดเชื้อราซึ่งจะมีอาการปวดแสบปวดร้อนเหมือนมีมีดบาดและเจ็บตลอดเวลาที่ลูกดูดนม การตอเชื้อรามักเกิดจากความชื้น ซึ่งสามารถป้องกันได้โดยอย่าใช้แผ่นซับน้ำนมชนิดที่ทำจากพลาสติก ให้ใช้ชนิดที่ทำจากผ้าฝ้ายและให้เปลี่ยนบ่อยๆอย่าให้ชื้นค่ะ หรือถ้าหัวนมเปียกจากน้ำลายลูกควรให้หัวนมแห้งเสียก่อนค่ะ
• ภาวะเส้นเลือดหดตัวแบบรุนแรงผิดปกติ อาจถูกกระตุ้นจากการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิเย็นลง อาการ คือ ปวดแสบปวดร้อน เหมือนเข็มทิ่มแทงอย่างรุนแรง สีของหัวนมจะซีดลงอย่างรวดเร็วหลังลูกกินเสร็จ

5.ลูกไม่ยอมเข้าเต้า ซึ่งเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ปัญหาพังผืดใต้ลิ้น ติดขวดนม ท่านอนไม่ถนัด น้ำนมไหลน้อยหรือเร็วเกินไป เป็นต้น ซึ่งวิธีการแก้ไขจะแตกต่างกันไปตามสาเหตุที่เกิดขึ้นค่ะ

6.ท่อน้ำนมอุดตัน การอุดตันในท่อน้ำนมเกิดจากการอักเสบในเนื้อเยื่อเต้านม เนื่องจากน้ำนมไม่ได้ระบายออกมาปล่อยนมคัดเป็นเวลานาน หรือการใส่เสื้อชั้นในคับแน่นจนเกินไป ทำให้น้ำนมไหลไม่สะดวก เต้านมแข็งเป็นก้อนแข็งค่ะ รวมถึงการรับประทานอาหารที่มีไขมันหรือมันมากเกินไปค่ะ 

นอกจากปัญหาเหล่านี้ที่คุณแม่ต้องเจอแล้วยังมีอีกหลายสิ่งอย่างให้คุณแม่ได้เรียนรู้ไปพร้อมกับลูกน้อยของคุณค่ะ เป็นกำลังใจให้กับคุณแม่ทุกท่านกำลังรู้สึกท้อหรือเหนื่อยค่ะ