Dust Mites

ไรฝุ่น อันตรายใกล้ตัว สาเหตุของโรคภูมิแพ้

ไรฝุ่นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่อาศัยอยู่ในบ้านและอาจสร้างปัญหาใหญ่ด้านสุขภาพให้กับครอบครัวคุณค่ะ เนื่องจากไรฝุ่นคือสาเหตุสำคัญของโรคหอบหืดและโรคภูมิแพ้ซึ่งเป็นโรคยอดนิยมในเด็กค่ะ

ไรฝุ่นคืออะไร

ไรฝุ่น(Dust Mites) เป็นแมลงขนาดเล็กมีความยาวประมาณ 0.2 ถึง 0.3 มม. เล็กจนมองด้วยตาเปล่าไม่เห็นเป็นสัตว์จำพวกแมลงแต่มีลักษณะคล้ายกับแมงมุม เห็บ ซึ่งส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเซลล์ผิวที่ตายแล้วหลุดลอกออกมาจากมนุษย์และสัตว์เลี้ยง โดยทั่วไปแล้วไรฝุ่นนั้นไม่เป็นอันตรายโดยตรงต่อคนแต่สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ในผู้ที่เป็นโรคหอบหืด โรคภูมิแพ้ ไรฝุ่นชอบอยู่ในที่อุ่นชื้นและเต็มไปด้วยฝุ่นละออง เช่น ที่นอน หมอน ตุ๊กตา โซฟา พรม เฟอร์นิเจอร์ เป็นต้น ไรฝุ่นเพศเมียจะวางไข่วันละ 60-100 ฟอง โดยเฉลี่ยแล้วเตียงนอน 1 เตียงสามารถเลี้ยงดูตัวไรฝุ่นได้หลายล้านตัวค่ะ

ไรฝุ่นทำให้เกิดโรคภูมิแพ้อย่างไร

ไรฝุ่นไม่กัดหรือเจาะผิวหนังของมนุษย์ และไรฝุ่นไม่ได้เป็นสารก่อภูมิแพ้ในตัวมันเอง แต่เป็นปฏิกิริยาที่เกิดจากการแพ้โปรตีนที่เป็นของเสียจากไรฝุ่น เช่น เปลือกนอกของไรฝุ่น ซากไรฝุ่นที่ตายแล้ว มูลของไรฝุ่น ฯลฯ ที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ในผู้ที่มีความรู้สึกไวเกิดการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจ และเป็นสาเหตุของโรคทางเดินหายใจและโรคผิวหนัง เช่น โรคทางเดินหายใจอักเสบ โรคภูมิแพ้ โรคหอบหืด โรคผิวหนังอักเสบ ผื่นคัน เป็นต้น

อาการแพ้ไรฝุ่น

การแพ้เกิดขึ้นเนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติตอบสนองต่อสารแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย ระบบภูมิคุ้มกันของคุณผลิตโปรตีนที่เรียกว่าแอนติบอดี้ที่ช่วยปกป้องร่างกายจากไวรัสและแบคทีเรียที่ไม่พึงประสงค์ และอาการแพ้ไรฝุ่นมักมีอาการคล้ายกับโรคภูมิแพ้ชนิดอื่นๆและมีความรุนแรงแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ได้แก่ 

  • คันจมูก ไอ จาม น้ำมูกไหล
  • มีเสมหะ ระคายเคืองในลำคอและโพรงจมูก
  • คันตา ตาแดง น้ำตาไหล ใต้ดวงตาบวมช้ำ 
  • ผื่นคันที่ผิวหนัง ลมพิษ
  • บางรายที่มีอาการแพ้รุนแรงอาจอาการอื่นร่วมด้วย ได้แก่ เวียนศีรษะ หมดแรง หายใจไม่สะดวก เจ็บหรือแน่นหน้าอก เป็นต้น 
  • ในระยะยาวอาจก่อให้เกิดโรคหอบหืด

การป้องกันและกำจัดไรฝุ่น

อาการภูมิแพ้จะรุนแรงขึ้นเมื่อมีสารก่อภูมิแพ้ในสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ดังนั้นการลดปริมาณของสารก่อภูมิแพ้ จะช่วยป้องกันและบรรเทาอาการของโรคภูมิแพ้ค่ะ และเป็นที่ทราบกันอยู่แล้วว่าไรฝุ่นเกิดการอะไร และบริเวณใดบ้างที่เป็นแหล่งอาศัยและเจริญเติบโตได้ดีของไรฝุ่น แต่จำไว้ว่าการมีไรฝุ่นในบ้านของคุณไม่ได้หมายความว่ามันไม่สะอาดค่ะ สิ่งมีชีวิตเหล่านี้อาศัยอยู่เกือบทุกที่ไม่ว่าสถานที่นั้นจะสะอาดเพียงใด แต่คุณสามารถลดปริมาณและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ค่ะ

ห้องนอน ไรฝุ่นอาศัยอยู่ในห้องนอนมากกว่าที่อื่นในบ้านดังนั้นห้องนอนจึงเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีค่ะ

  • คลุมที่นอนและปลอกหมอนด้วยผ้าคลุมป้องกันไรฝุ่น
  • ซักทำความสะอาดผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน ผ้าห่ม ผ้าม่าน ตุ๊กตาเป็นประจำ
  • เช็ดทำความสะอาดห้องสม่ำเสมอ
  • เปิดหน้าต่างเพื่อลดความอับชื้นภายในห้องค่ะ

ส่วนอื่นๆภายในบ้าน ความทำความสะอาดเป็นประจำเช่นเดียวกับห้องนอนค่ะ โดยเฉพาะบริเวณที่อับชื้น พรมควรเลือกใช้พรมชนิดที่สามารถซักทำความสะอาดได้ แผ่นกรองเครื่องปรับอากาศควรทำความสะอาดบ่อยขึ้น เพราะเป็นสิ่งที่จะช่วยดักไรฝุ่นและสารก่อภูมิแพ้และกระจายออกไปทั่วบ้านค่ะ