เมื่อลูกท้องผูก ควรทำอย่างไร
ลูกท้องผูก เป็นปัญหาที่คุณพ่อคุณแม่แทบจะทุกบ้านต้องเจอ ซึ่งเป็นปัญหาที่ต้องใส่ใจดูแลเป็นพิเศษ เพราะเวลาที่ลูกท้องผูกจะแสดงอาการไม่เหมือนกับโรคทั่วไปที่จะแสดงให้เห็นอย่างชัดเจน ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ต้องเรียนรู้วิธีการสังเกตุอาการ สาเหตุ การป้องกันและรู้วิธีการรักษาอาการท้องผูกของลูก อย่างถูกต้อง
สัญญาณเตือนว่าลูกจะท้องผูกหรือไม่
- อุจจาระของลูกจะมีลักษณะเป็นก้อนแข็งๆ เล็กๆ และในเวลาที่ลูกถ่ายออกมาจะเบ่งออกมาแบบยากลำบาก
- ลูกจะมีอาการจุกเสียด ปวดท้อง ซึ่งอาการดังกล่าวมาจากอุจจาระตกค้างในร่างกายของลูก
- ลูกมีอาการเบื่ออาหาร
- ในหนึ่งสัปดาห์ลูกขับถ่ายน้อยกว่า 3 วัน/สัปดาห์ หรือลูกถ่ายทุกวัน แต่ถ่ายเป็นก้อนแข็งๆ และลูกถ่ายยาก
- ลูกท้องแข็งกว่าปกติ เมื่อเราไปสัมผัสท้องของลูก
ไม่เพียงเท่านั้น การถ่ายยากของลูก ทำให้อุจจาระอาจทำให้มีอาการเจ็บในขณะที่ถ่ายออกมา ทำให้ในบางครั้งลูกหยุดถ่ายไป และเมื่อลูกหยุดถ่าย ก็ทำให้อุจจาระยิ่งแข็งมากขึ้น ส่งผลให้อาการท้องผูกเป็นอาการเรื้อรัง
สาเหตุของอาการลูกท้องผูก
สาเหตุของอาการท้องผูกของลูกมีด้วยกันหลายปัจจัย ดังนี้
- เด็กทารกที่มีอายุยังไม่ครบ 1 เดือน อาการท้องผูกสาเหตุมาจากที่เด็กเป็นภาวะที่ลำไส้ใหญ่พองตอแต่กำเนิด ส่งผลทำให้เด็กมีโอกาสเป็นโรคท้องผูกได้ แต่สิถิติ อยู่ที่ 1 ใน 5,000 คน แต่หากเป็นต้องได้รับการดูแลจากกุมารแพทย์อย่างใกล้ชิด
- อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ลูกมีอาการท้องผูก ก็มาจาก น้ำนม ซึ่งส่วนมาก เด็กที่ถูกเลี้ยงด้วยน้ำนมแม่ มักจะไม่ค่อยเป็นปัญหาหรือเกิดอาการท้องผูกเพราะในน้ำนมของแม่จะมีส่วนประกอบของโปรตีนและไขมัน ซึ่งจะทำหน้าที่ไม่ให้อุจจาระของลูกไม่แข็งตัว ถ่ายง่าย แต่ใช่ว่าด็กที่เลี้ยงด้วยนมแม่จะไม่เป็น เพราะอาจเกิดจากที่ลูกแพ้โปรตีนจากนมแม่ หรือลูกแพ้อาหารผ่านนมแม่
- สำหรับเด็กที่คลอดก่อนกำหนด หากมีอาการท้องผูกต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษกว่าเด็กทั่วไป เนื่องจากกระบวนการย่อยอาหารของเด็กทารกจะยังทำงานไม่สมบูรณ์เต็มที่ ทำให้อาหารที่เด็กทานเข้าไปและเคลื่อนที่ช่า และยังย่อยอาหารไม่เต็มที่ ส่งผลทำให้อุจจาระของลูกแข็ง จนทำให้ลูกท้องผูกได้
- สำหรับเด็กที่ถูกเลี้ยงด้วยนมที่ชง นมกระป๋อง จะมีความเสี่ยงต่อการเป็นท้องผูก เพราะเนื่องจาก นมที่ชงให้ลูกกิน อาจทำให้ระบบการย่อยอาหารของลูกทำงานหนัก และส่งผลทำให้อุจจาระของลูกถูกถ่ายออกมาเป็นก้อนแข็ง ไม่เพียงเท่านี้นมชง การทำให้ลูกแพ้โปรตีน ในน้ำนมและทำให้ลูกท้องผูกได้
- อีกสาเหตุหนึ่งคือการพลัดเปลี่ยนการกินอาหารของลูก จากการกินนมเปลี่ยนเป็นอาหาร เนื่องจากที่ผ่านมาร่างกายได้รับแต่น้ำนมแม่เพียงอย่างเดียว แต่เมื่อเปลี่ยนมาให้ลูกกิน ทำให้ปริมาณนมที่ได้ไม่เท่าเดิม และอาหารที่ลูกกินเข้าไปมีใยอาหารน้อยส่งผลทำให้ลูกเกิดอาการท้องผูกได้ง่าย
- การกินน้ำน้อย ก็เป็นที่สาเหตุหนึ่งที่ทำให้ลูกเกิดอาหารท้องผูก เพราะหากร่างการของลูกได้รับน้ำเข้าสู่ร่างกายไม่เพียงพอ ร่ายกายจะปรับเปลี่ยนการดึงน้ำมาใช้โดยตรงก็จะเปลี่ยนมาดึงน้ำในอาหาร รวมไปถึงการดูดน้ำไปจากกากของเสีย ส่งผลทำให้อุจจาระที่ถ่ายออกมาแข็งและแห้ง และขับถ่ายยาก จนทำให้ลูกท้องผูกได้
- ปัญหาสุขภาพของลูก ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้ลูกท้องผูก เช่นลูกเป็นโรคไฮโปไทรอยด์ โรคโบทูลิซึม ลูกแพ้อาหาร ลูกเป็นโรคที่เกี่ยวกับระบบการเผาพลาญ และรวมไปถึงการที่ลูกป่วยเป็นอาการอื่น ที่ทำให้เด็กกินอาหารหรือน้ำน้อยลง จนทำให้ระบบการทำงานของร่างกายผิดปกติ และทำให้ลูกเป็นท้องผูก และนอกจากนี้ การใช้ยาบางอย่าง โดยเฉพาะกลุ่มยาที่ใช้ระงับในการเจ็บปวด ก็ทำให้ลูกท้องผูกได้
การแก้ไขปัญหาลูกท้องผูก
- เมื่อลูกท้องผูก ควรให้ลูกกินน้ำที่ต้มสุก ต้มแล้วทิ้งให้เย็นลง แล้วให้ลูกดื่มบ่อยๆ เพราะการที่ให้ลูกกินน้ำมากๆ จะทำให้อุจจาระไม่แข็ง และลูกขับถ่ายมากขึ้น
- การกินนมในปริมาณที่เหมาะสม เพียงพอต่อความต้องการของลูก เพราะหากลูกได้รับไม่เพียงพอก็อาจส่งผลทำให้ลูกเกิดอาการท้องผูกได้
- การนวดท้องลูก เป็นอีกวิธีที่ทำให้ลูกผ่อนคลายตรงบริเวณท้อง อาจใช้เบบีออยล์ในการนวดได้ โดยนวดแบบตามเข็มนาฬิกา
- การทาวาสลีนรอบก้นเพื่อลดอาการเจ็บในการถ่ายของลูก
- ลดหรืองดอาหารที่ไขมันสูง เช่น อาหารที่มีส่วนประกอบของเนย หรือแป้งในปริมาณที่มาก เพราะอาหารประเภทดังกล่าว จะทำให้ลำไส้ของลูกแข็งตัวง่าย ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ควรให้ลูกรับประทานผลไม้ที่ช่วยในเรื่องขับถ่าย เช่น มะละกอ กล้วยสุก น้ำมะขาม น้ำมะเขือเทศ เป็นต่อ แต่ก็ควรให้ในปริมาณที่พอดี ไม่ควรที่จะมากจนเกินไป
วิธีการรักษาลูกท้องผูก
ปัญหาของลูกท้องผูก ต้องได้รับการดูแลและการใส่ใจพฤติกรรมในการกินของลูก แต่ในบางครั้งลูกก็เกิดท้องผูกอยู่ดี คุณพ่อคุณแม่สามารถที่จะใช้ยาแก้ท้องผูกกับลูกได้ แต่หากใช้ก็ต้องได้รับคำแนะนำจากแพทย์ในวิธีที่ถูกต้อง อย่าได้ซื้อยามาให้ลูกกินในทันทีหากไม่พาลูกไปหาหมอก่อน เพื่อความปลอดภัย วิธีการรักษาลูกท้องผูกโดยการใช้ยา ได้แก่
- ยาเหน็บ กลีเซอรีน คือยาที่จะช่วยการกระตุ้นในการถ่าย เหมาะสำหรับเด็กที่ถ่ายออกมาปนเลือด ซึ่งยาดังกล่าวสามารถหาซื้อที่ร้านขายยาทั่วไป ขอเน้นย้ำให้ปฏิบัติการใช้ยาอย่างถูกต้องและเคร่งครัด
- ยาระบายสำหรับเด็ก เป็นยาที่จะช่วยให้อุจจาระของลูกไม่แข็ง ทำให้เด็กสามารถขับถ่ายง่ายขึ้น
อาการลูกท้องผูก เป็นอาการที่คุณพ่อคุณแม่ควรให้ความสำคัญ เป็นอย่างมาก และอย่างไรก็ดี เมื่อลูกท้องผูกควรพาลูกไปปรึกษาเพื่อได้รับคำแนะนำถึงสาเหตุ และแนวทางการรักษาอย่างถูกต้องและเหมาะสม เพราะอาการท้องผูกของลูกอย่างที่กล่าวไว้ในข้างต้น มันเกิดได้หลายปัจจัย ค่ะ
บทความที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับลูกท้องผูก